Κυρίες και κύριοι
Επικαλούμαι την αμέριστη κατανόησή σας για την απειρία μου στο χειρισμό της παρουσίας ενός τόσο σημαντικού βιβλίου, όπως η τέταρτη συλλογή ποιημάτων του Γιώργου Σιαφλά και παρακαλώ για την ανοχή σας, επειδή θα προβώ σε μαι ολιγόλεπτη παρέκβαση.
Έχουν περάσει 60 χρόνια, σχεδόν, από την εποχή που – μαθητής στο γυμνάσιο τότε – παρακολουθούσα από εκείνη τη θέση στον εξωστη, τις “Διαλέξεις της Δευτέρας”. Διαλέξεις που οργάνωνε και πρόσφερε στο πειραϊκό κοινό, το Φιλολογικό Τμήμα του Πειραϊκού Συνδέσμου. Ομιλητές, ο Ευάγγελος Παπανούτσος, ο Κλεόβουλος Κλώνης και άλλες προσωπικότητες του πνεύματος, των γραμμάτων και της τέχνης. Αν μνημονεύω μόνο δύο υπάρχει λόγος: είναι και οι δύο Πειραιώτες. Όμως θα ήταν ασεβής παράλειψη να μην αναφέρω τον πρώτο άνθρωπο που “εγκαινίασε” τον θεσμό των διαλέξεων του Φιλολογικού Τμήματος του Πειραϊκού Συνδέσμου, 120 χρόνια πριν. Τότε, το Φιλολογικό Τμήμα μόλις είχε ιδρυθεί. Στην Ελλάδα αναβίωνε ο θεσμός των Ολυμπιακών Αγώνων. Και, ο ομιλητής εκείνη την ιστορική στιγμή, καθηγητής ιστορίας στο πανεπιστήμιο και πολιτικός – διατέλεσε μάλιστα και πρωθυπουργός – Σπυρίδωνας Λάμπρος.
Περίπου 60 χρόνια πριν και από το σανίδι αυτής της σκηνής εμφανιζόμουνα σε σχολικές παραστάσεις με δάσκαλο τον Γκίκα Μπινιάρη και πρωταγωνιστές την Κατίνα Τσερκάκη και τον Αντρέα Μπάρκουλη.
Θα σκέπτεσθε πως αυτές οι αναμοχλεύσεις μνήμης και ιστορικές αναφορές που συνθέτουν το περιεχόμενο της παρέκβασής μου, δεν έχουν καμία σχέση με το πρόσωπο που κλήθηκαμε να τιμήσουμε σήμερα. Εκείνο που θέλω να πω – και το επισημαίνω – είναι το αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι ο Πειραϊκός Σύνδεσμος, από τη ίδρυσή του και μέχρι σήμερα, στέκεται αρωγός των άξιων προσώπων και σταθερών αξιών που με τη στγκρότηση και το σθένος τους πλούτισαν και με τους επιγόνους τους εξακολουθούν να πλουτίζουν την πολιτισμική παράδοση του τόπου μας.
Κυρίες και κύριοι, οι προηγούμενοι ομιλητές μας εμύησαν, με εμπεριστατωμένη πράγματι ανάλυση, στο ξεκίνημα της λογοτεχνικής σταδιοδρομίας του Γιώργου Σιαφλά. Ελπίζω να φανώ άξοις συνεχιστής τους, και να δικαιολογήσω επαρκώς την άποψή μου που υποστηρίζει το τέταρτο βιβλίο του Γιώργου Σιαφλά έως το πλέον σημαντικό.
Όταν μιλάμε για μία συλλογή κειμένων – έμμετρου, πεζού ή θεατρικού λόγου – το μυαλό μας πηγαίνει αυτόματα στο αποτέλεσμα, που εδώ και χρόνια, το έχουμε ταυτίσει με τον όρο “βιβλίο”.
Κάθε “βιβλίο” έχει τη δική του μορφολογία. Μορφολογία που συνθέτουν τα τεχνικά χαρακτηριστικά του. Το σχήμα, το εξώφυλλο, το χαρτί του εξώφυλλου και των εσωτερικών σελίδων, την εικονογράφηση και το χρώμα, την διάταξη των κειμένων και άλλες λεπτομέριες που αφορούν τους ειδικούς, που αποκαλούμε “επιμελητές εκδόσεων”.
Αυτό είναι το τέταρτο βιβλίο του Γιώργου Σιαφλά, το οποίο – είμαι βέβαιος – ότι έχετε.
Αυτό το βιβλίο, βγήκε με την εκδοτική επιμέλεια του ποιητή. Το αποτέλεσμα θετικό. Το εξώφυλλο: Άρτια επιλογή της χρωματικής σύνθεσης. Ο πίνακας που το κοσμεί – αλήθεια ποιος τον φιλοτέχνησε; - το τρίστιχο που συμπληρώνει, λες, τη ζωγραφική σύνθεση και παράλληλα λειτουργεί ως άμβωνας από τον οποίο ο ποιητής θα επικοινωνήσει με το κοινό του. Ο τίτλος της συλλογής του χρωματικά αναδύεται μέσα από τον πίνακα και τέλος το αμφίσημο ερωτηματικό που ολοκληρώνει τον τίτλο. Μαζί και τα υπόλοιπα στοιχεία: χαρτί, χρώμα του χαρτιού, βιβλιοδεσία.
Κράτησα, και επισήμανα, τα θετικά στοιχεία της εξωτερικής εμφάνισης του βιβλίου μόνο και μόνο για να καταδείξω την προσπάθεια της ολοκλήρωσης του ποιητή ως μιας βεβαιωμένης καλλιτεχνικής προσωπικότητας και της βήμα προς βήμα ωρίμανσής του. Ασφαλώς και υπάρχουν αρνητικά στοιχεία στην εξωτερική εμφάνιση του βιβλίου. Είναι όλα όσα υπολείπονται για την ολοκλήρωση της καλλιτεχνικής ωρίμανσης του ποιητή στον καλλιτεχνικό τομέα μιας έκδοσης. Επιμένω ένα βιβλίο είναι παράγωγο τεχνικής και πνευματικής δημιουργίας. Η περίπτωση – έκδοση που μας απασχολεί τώρα, δηλαδή το τέταρτο βιβλίο με τίτλο “ΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΖΩΗ;”, ενέχει και τα δύο αυτά στοχεία της δημιουργικής προσπάθειας. Μέχρις εδώ προσπάθησα να τοποθετήσω τα άξια λόγου χαρακτηριστικά των δημιουργικών δυνάμεων του Γιώργου Σιαφλά και πως αυτές τον τοποθετούν στους σκαπανείς της πνευματικής ανάπτυξης, και περιορίστηκα στα τεχνικά χαρακτηριστικά του βιβλίου. Είναι όμως ο Γιώργος Σιαφλάς πνευματικός δημιουργός; Είναι, δηλαδή, ένας συγγραφέας που με το ποιητικό του έργο συμβάλλει, στην απόλαυση, αλλά και στην προσπάθεια αυτοκατανόησης του αναγνώστη, που θα έρθει σε επαφή με τα δημιουργήματά του; Αυτό το μέρος το αφήνω στην κρίση σας, αφού πρώτα σας δώσω τα κατάλληλα ερεθίσματα.
“''Ολοι βλέπουν αυτό που φαίνεται
ότι είσαι.
Ελάχιστοι καταλαβαίνου αυτό
που πραγματικά είσαι.”
Ο Γιώργος Σιαφλάς δεν γράφει ποίηση. Ανασύρει από το υπόστρωμα της ύπαρξής του, τα όσα η επαφή του με την καθημερινότητα συσώρευσε εκεί και μας τα παρουσιάζει ως το σώμα και το αίμα μιας ζωής, που σημαδεύτηκε από τον αγώνα για την επιβίωση. Την απώλεια, το διαρκές όραμα για καλύτερες μέρες στο μέλλον. Και όλα αυτά διαποτισμένα από ένα ποταμό αγάπης που λέξη τη λέξη προσπαθεί να μας κατακλύσει, από ένα διαρκή ερωτισμό που στίχο με στίχο επιδιώκει να μας μεταφέρει από το άνυδρο τοπίο της καθημερινότητας στα υψίπεδα των εφηβικών σκιρτημάτων. Ο ποιητής παίζει με το χρόνο.
Ο χρόνος. Ο χρόνος στην ποίηση του Γιώργου Σιαφλά δεν ακολουθεί την ευθύγραμμη πορεία του όπως ορίζουν οι νόμοι της φυσικής.
Κινείται όπως τα κύματα της θάλασσας. Έρχεται και αποσύρεται. Πάντα με διαφορετική ορμή, πάντα συσσωρεύοντας ετερογενή στοιχεία.
Πρώτα η αγάπη. Ο έρωτας κι ο θάνατος. Οι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. Η κοινωνία σαν σύνολο. Η πολιτική. Το χρήμα. Όλα μαζί ένα εκρηκτικό σύνολο, που με εφηβική ορμή, μέσα από άναρχους στίχους εκβράζουν το απόσταγμα της ζωής του Γιώργου Σιαφλά, μέχρι την έκδοση αυτού του βιβλίου.
Στο βιβλίο αυτό, με όση τελειότητα του αποδίδεται, με όσες ατέλειες του προσαφθούν ο ποιητής θησαυρίζει τη συγκομιδή της ζωής του.
Κυρίες και κύριοι ευχαριστώ.